Από την Κάρπαθο και την Κάλυμνο ξεκινάει στις 19 Νοεμβρίου η κτηματογράφηση του υπολοίπου της χώρας. Θα ακολουθήσει μέσα στον μήνα η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας σε Αιτωλοακαρνανία, Ιωάννινα, Πρέβεζα, Αρτα και Λευκάδα, ενώ σταδιακά θα ακολουθήσουν και οι υπόλοιπες περιοχές. Μάλιστα, για την καλύτερη εξυπηρέτηση των πολιτών, εκτός από τα κτηματολογικά γραφεία που θα ιδρυθούν στις πρωτεύουσες νομών, θα λειτουργήσουν και δύο μεγάλα γραφεία στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη που θα εξυπηρετήσουν περιοχές της νότιας και βόρειας Ελλάδας αντιστοίχως.
Χθες, η ηγεσία της «Ελληνικό Κτηματολόγιο Α.Ε.» ανακοίνωσε τον σχεδιασμό της για την ολοκλήρωση της τελικής φάσης κτηματογράφησης της χώρας, καθώς ξεκινά σταδιακά το κρισιμότερο κομμάτι της: η συλλογή δηλώσεων ιδιοκτησίας από τους πολίτες. «Ως λαός ήμασταν ανέκαθεν δεμένοι με τη γη και παλεύαμε γι’ αυτή. Τώρα περισσότερο από ποτέ οφείλουμε να διασφαλίσουμε την ιδιοκτησία μας, την κληρονομιά μας και να σταθούμε υπεύθυνοι απέναντι στη νέα γενιά, η οποία θα παραλάβει ένα ασφαλές και εγγυημένο ιδιοκτησιακό περιβάλλον», ανέφερε χθες ο πρόεδρος της «Ελληνικό Κτηματολόγιο Α.Ε.» Βύρων Νάκος.
Πώς θα ξεκινήσει, λοιπόν, η συλλογή δηλώσεων; Οπως εξήγησε η Αρια Ιωαννίδη, διευθύντρια έργων, η έναρξη συλλογής δηλώσεων ξεκινά σταδιακά σε όλη τη χώρα, από τον Νοέμβριο μέχρι τον Φεβρουάριο του 2019 και θα διαρκέσει τρεις μήνες για τους κατοίκους εσωτερικού και έξι για τους κατοίκους εξωτερικού. Την Κάρπαθο και την Κάλυμνο θα ακολουθήσουν τα γραφεία σε Αγρίνιο (για όλη την Αιτωλοακαρνανία), στα Ιωάννινα (για όλο τον νομό), στην Πρέβεζα (για τους νομούς Αρτας και Πρέβεζας) και στη Λευκάδα. Επιπλέον, εντός του Δεκεμβρίου θα λειτουργήσουν ακόμα 30 γραφεία κτηματογράφησης, με τον προγραμματισμό να ανακοινώνεται σταδιακά.
Δύο είναι οι σημαντικοί νεωτερισμοί που θα υποστηρίξουν τη συλλογή δηλώσεων στην τελευταία φάση κτηματογράφησης:
1. Θα λειτουργήσουν δύο μεγάλα γραφεία στην Αθήνα και στη Θεσσαλονίκη για να εξυπηρετήσουν όσους δεν μπορούν να βρεθούν άμεσα εκεί όπου βρίσκεται η ιδιοκτησία τους. Το γραφείο στην Αθήνα (από τις αρχές του 2019 στο ολυμπιακό κλειστό στο Γαλάτσι) θα εξυπηρετεί τις Περιφέρειες Ηπείρου, Θεσσαλίας, Ιονίων Νήσων, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Πελοποννήσου, Βορείου Αιγαίου, Νοτίου Αιγαίου και Κρήτης. Το γραφείο της Θεσσαλονίκης (έως το τέλος του έτους στην Καλαμαριά, σε σημείο που θα ανακοινωθεί) θα εξυπηρετεί τις περιοχές Ξάνθης, Δράμας, Χαλκιδικής, Καστοριάς και Φλώρινας.
2. Εκτός από τα γραφεία κτηματογράφησης (ένα στην έδρα κάθε υπό κτηματογράφηση νομού) θα δημιουργηθούν και 155 «μονάδες ενημέρωσης». Αυτές θα έχουν έδρα σε κάθε υπό κτηματογράφηση καλλικρατικό δήμο, ενώ κάποιες θα επισκεφθούν και μεγάλα χωριά (σε συνεργασία με τους δήμους) προκειμένου να ενημερώσουν τους κατοίκους. Στόχος είναι οι πολίτες να μπορούν να υποβάλουν δηλώσεις ιδιοκτησίας και μέσω των «μονάδων ενημέρωσης» στις έδρες των δήμων.
Παράλληλα, ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της διαδικασίας παραμένει η δυνατότητα ψηφιακής υποβολής της δήλωσης ιδιοκτησίας, μέσω της ιστοσελίδας www.ktimatologio.gr. Οπως ανέφερε, χθες, η Δώρα Αργυράκη, προϊσταμένη του τμήματος εφαρμογών και τεχνικής υποστήριξης της εταιρείας, μέσω αυτής ο πολίτης μπορεί μόνος του (χωρίς τη βοήθεια επαγγελματία, αν έχει μια στοιχειώδη εξοικείωση με ψηφιακό περιβάλλον) να καταχωρίσει όλα τα απαραίτητα στοιχεία, να υποβάλει (ψηφιακά) τα απαραίτητα έγγραφα και να εντοπίσει το ακίνητό του στους χάρτες της «Ελληνικό Κτηματολόγιο». Η δήλωση ηλεκτρονικής διεύθυνσης (e-mail) θα είναι υποχρεωτική με την υποβολή της δήλωσης, ενώ η πληρωμή του «κτηματόσημου» θα γίνεται μέσω της ηλεκτρονικής εφαρμογής.
Αγροτικές περιοχές και οικισμοί
Οι ιδιαιτερότητες της τελικής φάσης είναι πολλές: το μεγαλύτερο μέρος των κτηματογραφούμενων περιοχών είναι αγροτικές (10,3 από τα 16,5 εκατ. δικαιώματα). Επίσης, μεγάλο μέρος των οικισμών έχει ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, όπως αραιοδομημένοι σε αγροτικές περιοχές, ορεινοί σε περιοχές με έντονο ανάγλυφο, παραδοσιακοί κ.λπ. Τέλος, περιλαμβάνονται όλα τα νησιά και οι βραχονησίδες της χώρας που δεν έχουν έως σήμερα κτηματογραφηθεί. Εκτιμάται ότι σε μεγάλο μέρος των υπό κτηματογράφηση περιοχών δεν υπάρχουν τίτλοι και οι ιδιοκτησίες θα πρέπει να δηλωθούν μέσω χρησικτησίας (σε αυτή την περίπτωση η δήλωση θα πρέπει να συνοδεύεται υποχρεωτικά από τοπογραφικό).
Να σημειωθεί ότι «εκτός» από τη διαδικασία συλλογής στοιχείων μένουν σε αυτή τη φάση οι εξής περιοχές: οι Κυκλάδες (Ανδρος, Τήνος, Μύκονος, Πάρος, Νάξος, Σαντορίνη, Μήλος, Κέα Κύθνος), η Θεσπρωτία, η Κέρκυρα, το Ρέθυμνο, τα Χανιά και το Ηράκλειο (περιοχές Μαλεβιζίου, Ηρακλείου και Χερσονήσου). Οι πέντε συμβάσεις που περιλαμβάνουν την κτηματογράφηση των περιοχών αυτών, δεν έχουν ακόμα υπογραφεί λόγω ενστάσεων των συμμετεχόντων στον διαγωνισμό. Οι περιοχές αυτές εξαιρέθηκαν με τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών από τον στόχο ολοκλήρωσης τον Ιούνιο του 2021, καθώς είναι απίθανο να ανατεθούν πριν από το τέλος του έτους και μετατίθενται για το 2022.
Τα βήματα της διαδικασίας δηλώσεων
Η δήλωση ιδιοκτησίας γίνεται σε δύο βήματα. Πρώτον, ο ενδιαφερόμενος πρέπει να συμπληρώσει το έντυπο της δήλωσης (στα γραφεία κτηματογράφησης ή στο www.ktimatologio.gr). Μαζί καταθέτει ένα απλό φωτοαντίγραφο του τίτλου που τεκμηριώνει το δικαίωμά του, φωτοαντίγραφο του πιστοποιητικού μεταγραφής του στο υποθηκοφυλακείο, φωτοαντίγραφο δελτίου ταυτότητας ή διαβατηρίου και τοπογραφικό διάγραμμα (υποχρεωτικό μόνο εφόσον έχει επισυναφθεί στο συμβόλαιο ή γίνεται επίκληση χρησικτησίας ή έχει συνταχθεί για την έκδοση οικοδομικής άδειας ή άλλη χρήση). Δεύτερον, πρέπει να προχωρήσει στον εντοπισμό του ακινήτου του στους ψηφιακούς χάρτες της «Ελληνικό Κτηματολόγιο». Αυτό μπορεί να γίνει είτε ηλεκτρονικά, μέσω της ειδικής εφαρμογής (υπηρεσία θέασης ορθοφωτοχαρτών), όπου ο πολίτης μπορεί να σχεδιάσει τα όρια του οικοπέδου, να μετρήσει διαστάσεις και εμβαδόν, να εκτυπώσει την εικόνα και να την υποβάλει μαζί με τη δήλωση· ή στα γραφεία κτηματογράφησης, με τη βοήθεια του προσωπικού τους.
Οσο για το «κτηματόσημο»: η πρώτη, άμεση δόση είναι 35 ευρώ ανά δικαίωμα (20 ευρώ για τους βοηθητικούς χώρους που αποτελούν αυτοτελείς ιδιοκτησίες, όπως χώροι στάθμευσης). Στις αγροτικές περιοχές, όσοι δηλώσουν περισσότερα από δύο ιδιοκτησιακά δικαιώματα δεν πληρώνουν «κτηματόσημο» για τα υπόλοιπα. Η δεύτερη δόση έρχεται αργότερα (όταν ολοκληρωθεί η κτηματογράφηση) και είναι ίση με ένα τοις χιλίοις επί της αξίας του δικαιώματος, η οποία υπολογίζεται με βάση την τιμή ζώνης του ακινήτου (αντικειμενική αξία) μείον 20.000 ευρώ.